Co to jest „dochód utracony” i jak wpływa na obliczanie dochodu?

Utrata dochodu ma miejsce, jeśli dany dochód występował w roku 2023 i nie występuje w chwili obecnej – został utracony (jego źródło) w roku 2023 lub po roku 2023, co należy udokumentować. Tym samym kwota dochodu osiągnięta z tego źródła w roku 2023 nie jest uwzględniana przy obliczaniu miesięcznego dochodu danej osoby, która zgłasza dochód utracony.

Jednak nie każdy dochód, mimo że przestał występować u danej osoby, można zgłosić jako "dochód utracony". Ważne jest co to był za dochód, z jakiego źródła, na jakiej podstawie osiągany.

Utrata dochodu może być spowodowana wyłącznie:

  • uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego;
  • utratą zasiłku lub stypendium  dla bezrobotnych;
  • utratą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej;
  • utratą zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub  renty, renty rodzinnej, renty socjalnej, dodatku dopełniającego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa  w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym (Dz.U. 2022 r. poz. 1051), lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia;
  • wykreśleniem z rejestru pozarolniczej działalności gospodarczej lub zawieszeniem jej wykonywania w rozumieniu art. 16b ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. 2024 r. poz. 90) lub art. 36aa ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 2023 r. poz. 1230, 1429, 1672 i 1941);
  • utratą zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących  po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej;
  • utratą zasądzonych świadczeń alimentacyjnych w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do tych świadczeń lub utratą świadczeń pieniężnych wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do świadczeń alimentacyjnych,
  • utratą świadczenia rodzicielskiego;
  • utratą zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników,
  • utratą stypendium doktoranckiego określonego w art.209 ust.1 i 7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.


W związku  z powyższym, nie można traktować jako "dochodu utraconego" np. dochodu z alimentów, jeśli osoba zobowiązana do ich płacenia żyje, dochodów z gospodarstwa rolnego, które zostało sprzedane, dochodów z wynajmu, dochodów z zasiłku chorobowego, jeśli nie było utraty zatrudnienia. Mimo że dana osoba nie ma już w chwili obecnej tych dochodów – trzeba ich kwotę osiągniętą  w roku 2022 uwzględnić przy obliczaniu miesięcznego dochodu.

Przykład
Natomiast jeśli np. dana osoba pracowała cały rok 2023 w firmie X na umowę zlecenie lub umowę o pracę, a umowa ta uległa zakończeniu w roku 2023 lub po roku 2023 to dochód z 2023 roku (np. 26.300,00 zł. widniejące na PIT- 11 i na zaśw. z US) nie jest uwzględniany w wyliczeniach, miesięczny dochód tej osoby z tego źródła wynosi 0 zł.

UWAGA!
Przepisów o utracie i uzyskaniu dochodu nie stosuje się do dochodu z tytułu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej i dochodu z tytułu wyrejestrowania lub rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli członek rodziny utracił dochód z tych tytułów i w okresie 3 miesięcy, licząc od dnia utraty dochodu, uzyskał dochód u tego samego pracodawcy lub zleceniodawcy, lub zamawiającego dzieło lub ponownie rozpoczął pozarolniczą działalność gospodarczą.

Przykład
Jeśli  dana osoba pracowała w firmie X w okresie 01.01.2023 - 30.11.2023, a następnie od 01.02.2024 - do chwili obecnej (czyli nie było przerwy większej niż 3 miesiące między umowami) to dochód z roku 2023 nie jest utracony. Ale jeżeli byłyby to umowy 01.01.2023 - 30.11.2023 oraz 01.04.2024 - do dziś (przerwa miedzy umowami ponad 3 miesiące) to dochód z roku 2023 byłby dochodem utraconym, a jako dochód liczyłby się tzw. "dochód uzyskany" z umowy z 2024 r. 

W razie pytań, prosimy o kontakt: [email protected].